Nederland doet het goed in allerlei ranglijstjes, maar we doen vaak onder voor Scandinavische landen. Één van de punten waarop de noorderlingen uitblinken, is het gebruik van nationale patiëntengegevensregisters voor medisch onderzoek. Een belangrijk instrument in het verbeteren van zorg, wat in Nederland totnogtoe amper benut wordt.

Begin dit jaar publiceerde dr. James Watson, een van de ontdekkers van de structuur van DNA, een betoog over de mogelijke remmende werking van antioxidanten op kankertherapie. Hoewel collega’s sceptisch reageerden, ondersteunen recente onderzoeksresultaten Watsons theorie: het blokkeren van antioxidanten bleek tumorcellen te doden.

Rebellen, wetenschap, banken, perverse prikkels. Deze woorden doken de afgelopen week regelmatig in wisselende combinaties op in de media. Vaak in relatie tot Science in Transition – een beweging die vindt dat het wetenschappelijk systeem aan verandering toe is.

Flyers in zachte kleuren wijzen me de weg naar ‘rust en harmonie in lichaam en geest’. Als ik regelmatig yoga beoefen komt alles goed, zo wordt me beloofd. Ik vroeg me af of yoga echt zo speciaal en zo heilzaam is; of de geclaimde gezondheidseffecten van yoga wetenschappelijk zijn onderbouwd.

Epigenetische aanpassingen aan DNA blijken, naast het DNA zelf, ook belangrijk voor evolutie. Epigenetische processen bepalen hoe de informatie die is opgeslagen in het DNA tot uitdrukking komt. Voor het eerst zijn epigenetische patronen vergeleken tussen de mens en mensapen.

Wie vindt zichzelf zo belangrijk dat hij/zij denkt dat zijn/haar poep of plas met kostbaar drinkwater moet worden doorgespoeld? Slechts 0.1% van al het water op onze planeet is op relatief gemakkelijke wijze te gebruiken voor de productie van drinkwater. Het is dus nogal zonde om drinkwater te gebruiken voor het transport van kleine en grote boodschappen richting de afvalwaterzuivering. Dat kan anders.

Anekdotes of eigen ervaring vertelden het al lang: mannen hebben moeite met het herkennen van emoties van vrouwen. Daar is nu ook wetenschappelijke onderbouwing voor. Duitse neurowetenschappers beschrijven in PLoS ONE dat zich in mannelijke hersenen verschillende processen afspelen, afhankelijk van of ze ogen van mannen of vrouwen zien.

Er zijn weer 10 veelbelovende, energieke wetenschappers toegelaten tot De Jonge Akademie van de KNAW. Nadat de leden zichzelf en hun werk kort maar krachtig hadden gepresenteerd, maakten ze ook hun project bekend. Met aandacht voor wat er speelt in de samenleving, gaat de lichting van 2013 zich richten op ’50 tinten wetenschap’.

Energieverbruik neemt toe nadat technische verbeteringen een apparaat energiezuiniger, en daarmee het gebruik ervan goedkoper, hebben gemaakt. Mensen laten een spaarlamp langer branden dan ze bij een gloeilamp gewend waren. Ze pakken vaker de auto, omdat die echt heel energiezuinig rijdt. Waarom gedragen we ons toch zo inconsequent?

Prof.dr. HIlde Geurts werkt aan autisme en ADHD. Eerder was het opmerkelijk te zoeken naar overeenkomsten én verschillen tussen de beide ontwikkelingsstoornissen, maar inmiddels is dit een veelgevolgde benadering. Ze combineert haar werk als onderzoeker met patiëntenzorg, waardoor resultaten uit het onderzoek sneller kunnen worden toegepast in de geestelijke gezondheidszorg. En observaties in de zorg leveren ideeën op voor onderzoek.