97% consensus binnen de wetenschap: mens warmt de aarde op!
Verschenen in Columns en Opinie, de Groene Amsterdammer, Focus, Nieuws

De aarde wordt warmer. Daar is iedereen het inmiddels wel over eens, maar is de mens verantwoordelijk voor deze hittegolf? In de media en de politiek wordt, wanneer het onderwerp zich even boven crisisnieuws weet uit te worstelen, fel over de vraag gediscussieerd. Je hebt voor- en je hebt tegenstanders, die beide een podium krijgen om hun standpunten uiteen te zetten. Wat de oorzaak is van dit versterkte broeikaseffect lijkt een onderwerp open voor interpretatie. Dat wil zeggen: buiten de wetenschap. Het is bijna niet te geloven in hoeverre de publieke opinie en de wetenschappelijke consensus over dit onderwerp verschilt.
Uit een recent gehouden peiling onder 1500 Amerikaanse volwassenen blijkt dat 67% van de ondervraagden ervan overtuigd is dat de aarde opwarmt, maar dat slechts 42% denkt dat dit de mens aan te rekenen valt. Ook denken de ondervraagden dat ongeveer de helft van de wetenschappers het erover eens is dat deze opwarming onze eigen schuld is. Dat zegt het publiek, maar wat zeggen de wetenschappers zelf? In een artikel van afgelopen mei analyseren Amerikaanse, Australische en Canadese wetenschappers bijna 12.000 samenvattingen van wetenschappelijke artikelen verschenen tussen 1991 en 2011 met als onderwerpen global climate change of global warming. De artikelen met een mening over de oorzaken voor de temperatuurstijgingen gaven in 97% van de gevallen menselijke invloed de schuld. Zeven-en-negentig procent! Er is wetenschappelijke consensus, mogen we wel stellen, en niet zo’n klein beetje ook.
Er gaapt een enorm gat tussen de mening van de bevolking en de wetenschap zelf; niet alleen over de oorzaken van opwarming van de aarde, maar ook over hoe de wetenschap daarover denkt. Volgens de auteurs van het artikel speelt de energielobby hierin een grote, frustrerende rol, door campagnes te voeren waarin de kwestie als wetenschappelijk debat wordt gepresenteerd en niet als feit. Vervolgens pikt de media deze campagnes op en versterkt in veel gevallen het gevoel van open discussie, door het beginsel van hoor en wederhoor. Wanneer klimaatverandering in het nieuws komt, zullen er altijd een voor- en tegenstander aan het woord komen. Dat de tegenstander uit een minuscule wetenschappelijke pool is geplukt, wordt er zelden bij verteld.
Dat is een groot probleem. Uit verschillende onderzoeken blijkt namelijk dat wanneer mensen weet hebben van de wetenschappelijke consensus, ze eerder voor maatregelen zijn die de opwarming van de aarde tegen moeten gaan. Denk hierbij aan het beperken van de uitstoot van broeikasgassen. Juist door de vermeende meningsverschillen binnen de wetenschap, liggen dergelijke maatregelen politiek gevoelig, met weinig daadkracht tot gevolg. De auteurs roepen daarom iedereen op om de 97% zoveel mogelijk te verspreiden. Hier dragen ze zelf aan bij door hun artikel bewust open te publiceren, zodat iedereen het gratis kan lezen. Ook hebben ze een webpagina gelanceerd: The Consensus Project.
Gek genoeg heeft deze vreemde discrepantie tussen wetenschappelijke consensus en publieke opinie voor mij toch nog een zoete nasmaak. Mensen vertrouwen wetenschappelijke uitkomsten, maar ze moeten ze wel kunnen weten. Daar speel ik graag een rol in. De eerste woorden die je leest op webpagina van The Consensus Project vatten het prachtig samen: the debate is over.
11.07.2013
22:27
Als we enkel naar onze economieën kijken, zien we direct het probleem al. Uit naam van geld willen verdienen, geven we ons zelf het excuus om de hele aarde te mogen slopen voor eigen gewin.
Op langer termijn roeien we ons zelf uit en dan is het probleem vanzelf opgelost.
11.07.2013
15:10
Die 97 % lijkt me wel wat overdreven. Er is -zeker in dit veld- sprake van een behoorlijke “publication bias”.
Kan iemand mij uitleggen waarom het allerlei figuren vrij staat om pertinent onware kletskoek te verkopen over alternatieve geneeswijzen, terwijl een popperiaans wetenschapper die kritisch de klimaathypothese wil falsifieren, zowat verketterd wordt?
Ik denk dat de kans dat de mens verantwoordelijk is, groter is dan 50 %, maar er zijn nog zoveel lange-termijn effecten onbekend, met name over de invloed van de oceanen en de lange koolstofkringloop, dat ik het roepen van “the debate is over” aanstootgevend vind. Om maar te zwijgen of de impact van klimaatverandering hiermee onderzocht is.
09.07.2013
23:36
De propaganda van de aarde warmt op, heeft invloed op 99% van de bevolking. Van die 1%, die het tegenover gestelde beweerd is maar 1% die het werkelijk zelf onderzoekt of de aarde warmer wordt of niet. Want met meer CO2 in de lucht koelt de aarde juist af, alleen dat wordt nooit verteld in de propaganda verhalen, want dan kunnen de politiek geen extra belastingen heffen.
01.07.2013
15:55
Wij zouden het graag in ons blad willen plaatsen:
We doen het in het Engels Russisch en NL (pragrammeurs-vakblad) http://www.blaisepascal.eu.
Ik wil graag weten of ik hier toestemming voor kan krijgen?
Contact: editor @ blaisepascal.eu of Detlef.Overbeek op skype
tel 06 21.23.62.68
27.06.2013
21:33
Mooi voorbeeld om te zien dat wetenschap helaas gepolitiseerd is. Dit artikel doet me denken aan homeopaten die hun dingetje willen verkopen.
Volgens mij gaat het niet om consensus, maar om falsificatie. Daarnaast gaat het al fout met de aanname dat de mens verantwoordelijk is voor klimaatverandering. Er mag voor sommigen een statistisch verband zijn, maar vooralsnog is een causaal verband iets dat we zoeken.
Dit doet me namelijk ook denken aan een onderzoek waaruit zou blijken dat vliegen met een rode vliegenmepper makkelijker dood te slaan zijn…
27.06.2013
21:16
Meningen, de aarde wordt er koud, noch warm van. Maar geloof is hardnekkig.
27.06.2013
15:26
Die 97 procent is een nogal aparte conclusie. Het gaat nl. alleen om artikelen die een oorzaak noemen. Tweederde doet dat niet en wordt niet meegerekend.
Op zich is de consensus groot, blijkt uit allerlei peilingen, maar juist wanneer je jezelf overschreeuwt (wat de genoemde studie toch wel doet) ondergraaf je juist het vertrouwen!
27.06.2013
10:32
Helaas is de studie van Cook et al. reeds breeduit onderuit gehaald en wel door diverse auteurs van artikelen die in zijn studie worden aangehaald:
http://www.populartechnology.net/2013/05/97-study-falsely-classifies-scientists.html.
Alleen roepen dat iets wetenschappelijk is onderzocht is niet voldoende. De bewijsvoering moet ook kloppen, maar daar lijken veel mensen niet in geïnteresseerd.
26.06.2013
15:13
Ik hoorde pas journalist John Rennie de vinger op de pijnlijke plek leggen: ‘onzekerheid’. Als er 89% consensus is, zal een wetenschapper dat ‘onzeker’ noemen. Maar een leek denkt bij ‘onzeker’ aan percentages van 70% en minder. Hij raadde journalisten aan om in een interview de wetenschapper te vragen: “Wat is volgens jou de kans dat het NIET zo is?” Dat levert helderheid, ook voor lezers die ‘onzeker’ anders interpreteren dan een wetenschapper.