Bent u ook nog steeds bezig uw kerstkilo’s kwijt te raken? En vindt u dat ook zo moeilijk? Dat is niet verbazingwekkend. Voedingsproducenten gebruiken allerlei prikkels die lastig zijn te weerstaan, om ons beetje bij beetje vet te mesten. Daardoor hebben we zelf maar weinig controle over ons eetgedrag. Althans, dat is de boodschap van het boek “Eet Mij” van wetenschapsjournalisten Asha ten Broeke en Ronald Veldhuizen. Ze geven daarin een uitgesproken mening over de oorzaak van de sterke toename van overgewicht in onze samenleving. Kort door de bocht komt het neer op een combinatie van pech met je genen en leven in een omgeving die obesitas bevordert. Een aantal van de oplossingen die worden aangedragen gaan wat mij betreft een stap te ver. Dat ik daarin niet de enige ben bleek in een debat vorig jaar december, georganiseerd door de Balie, over dit boek.

Asha ten Broeke verdedigde hier het standpunt dat vooral voedingsproducenten schuldig zijn aan de explosieve toename van overgewicht. Volgens haar is de oplossing te vinden in het reguleren van de verkoop van vooral suikerhoudende frisdranken. Coca-Cola zou dan niet meer mogen worden verkocht in een supermarkt maar in een speciale winkel, een soort slijterij voor suikerhoudende dranken. Een andere oplossing die werd aangedragen was het labelen van goede en slechte producten. Een rood ‘stoplicht’ voor producten met veel vet of veel suiker en een groen stoplicht voor gezonde producten.

Tijdens het debat konden deze standpunten niet op veel bijval rekenen. Vooral niet van Coca-Cola-man Guido van Alphen. Hij vond dat Coca-Cola geen blaam trof; immers de consument kan behalve de ‘normale’ Cola met veel suiker ook kiezen voor Light of de variant zonder suiker. Overigens is Coca-Cola in Amerika vorige maand begonnen met een reclamecampagne om mensen bewust te maken dat het innemen van veel calorieën zoals in frisdrank, overgewicht tot gevolg heeft.

In het debat was er meer steun voor de Amsterdamse wethouder van zorg Eric van den Burg (VVD). Van den Burg erkent het probleem van toenemend overgewicht en is onder andere betrokken bij een project waarbij het drinken van (kraan)water op scholen wordt gestimuleerd. Hij domineerde het debat met een pleidooi voor een sociaal liberale aanpak van het obesitas probleem. Volgens Van den Burg zouden reclame-uitingen gericht op kinderen moeten worden beperkt of zelfs verboden. Volwassenen daarentegen kunnen zelf afgewogen keuzes maken en zijn daarmee ook zelf verantwoordelijk voor hun eigen (over)gewicht. Ten Broeke was het hier niet mee eens en geeft vooral in het boek goede voorbeelden van hoe voedingsproducenten heel subtiel ons eetgedrag kunnen manipuleren.

Zelf zie ik niet zoveel heil in de vergaande maatregelen die Asha ten Broeke voorstelt en die de overheid zou moeten opleggen. Een aparte winkel voor suikerhoudend frisdrank of een stoplicht systeem voor ongezonde producten zou best kunnen werken maar gaan wat mij betreft een stap te ver. De stad New York gaat binnenkort het plan uitvoeren van burgemeester Bloomberg die een verbod wil op de verkoop van grote porties frisdrank. Niet elke New Yorker kan zich hierin vinden; de actiegroep nycbeveragechoices.com claimt meer dan een half miljoen supporters te hebben die tegen dit verbod zijn. Omgekeerd kan natuurlijk ook, in Eet Mij staat ook een oproep aan consumenten om je te onttrekken aan de perverse prikkels van de voedingsindustrie. Zelf actie ondernemen spreekt me meer aan. Ga dus niet meer winkelen met een lege maag, en laat je vooral niet verleiden door een product met het opschrift ‘geen vet’ terwijl het juist erg veel suiker bevat. Richt ook een actiegroep op (het web adres stopdikmakendefrisdrank.nu is nog vrij) en roep mensen op om geen calorierijke frisdrank meer te drinken. Wellicht dat we als consument nu eens het gedrag van voedingsproducenten kunnen veranderen.

Foto – Coca-Cola fat bottle concept by DevianTom 3D