Een paar maanden terug woedde hier op sciencepalooza een heftig debat over ADHD en het stempel ‘hersenaandoening’. Een ingezonden column van neuropsychologen Sarah Durston en Patrick de Zeeuw, waarin ze uitlegden waarom ADHD met het inzicht van onze moderne tijd gezien mag worden als hersenaandoening, stuitte op kritiek van klinisch psycholoog Jan Derksen. Uit de discussie die volgde bleek eigenlijk vooral hoe beladen het onderwerp is. Een label als ‘ADHD’ heeft al een impact, en daar het concept ‘hersenaandoening’ aan verbinden brengt nog meer emotie naar boven.

In het licht van die discussie is het volgende filmpje een aanrader. Het is een lezing (in het Engels) van de Amerikaanse psychiater Allen J. Frances, één van de samenstellers van hét handboek voor de psychiatrie, de DSM (IV). De hoofdlijn van zijn verhaal gaat over het gevaar van overdiagnosticeren: het effect wat een psychiatrisch label kan hebben op (bijvoorbeeld) het leven van iemand die misschien gewoon door externe omstandigheden in een dip is beland, of een kind dat minder goed mee kan komen met de rest van de klas. De conclusie van de lezing (“Pas op voor overdiagnostiek”) valt echter in het niet bij de argumentatie op zich: waarin verschilt een diagnose van een overdiagnose? Wat is nu écht de rol van een diagnose, en de waarde ervan? De nuance en de doordachtheid van het hele verhaal maken het absoluut de moeite waard voor iedereen die geïnteresseerd is in psychiatrische diagnostiek, van depressie en autisme tot psychose en schizofrenie.

De lezing is trouwens ook gewoon als .mp3 te downloaden, en dat is voor een verhaal van bijna een uur geen overbodige luxe. Zet ‘m op de ipod, voor welkome afleiding in de file, of (voor mijn collega-wetenschappers/labslaven) tijdens het pipetteren!