Al eerder schreef Bregje voor deze site een verhelderend betoog over de dilemma’s rondom de megastallen in Nederland, dilemma’s die duidelijk niet simpel en intuitief op te lossen zijn. Bregje legt in haar verhaal vooral uit dat de megastallen een effect zijn van onze grote behoefte aan vlees, en vraagt zich af waar precies de verantwoordelijkheden liggen in de aanpak van het megastallen-probleem:
Protest tegen intensieve veehouderij zou dus moeten beginnen bij het drastisch terug schroeven van onze vleesconsumptie. Deze verantwoordelijkheid ligt in de eerste plaats bij de consument, want in het geval van vlees is er geen excuus om naar anderen te wijzen. Je hebt vlees niet nodig, er zijn genoeg alternatieven en alle negatieve gevolgen van de intensieve veehouderij komen dus direct op het bord van de vleeseter.
Het probleem is nog steeds zeer actueel, en de maatschappelijke discussie wordt voortgezet. Van de hand van landbouwkundige Louise O. Fresco verscheen afgelopen week een scherp weblog op de site van NRC, waarin ze op klassiek Frescoaanse wijze de strijd aangaat met onze antropomorfische aannames.
In vergelijking met andere landen is de Nederlandse intensieve vleessector niet alleen een van de meest concurrerende ter wereld, maar ook een van de schoonste en meest diervriendelijke en hij heeft een groeiend alarmsysteem voor gezondheidsrisico’s. Nederland is ook een van de meest dichtbevolkte gebieden ter wereld, waar belangen voortdurend botsen. Tenzij de politiek alle intensieve veehouderij wil verbieden, is de weg vooruit die van innovatie, van minder en andere stallen, als gesloten systeem waar broeikasgassen, chemicaliën, water en ziektekiemen niet in de omgeving komen en waar de geproduceerde afval en warmte worden gebruikt voor energieopwekking. Naar kleinschalige productie is geen weg terug, vanwege het gebrek aan arbeid, dierenwelzijn, de prijs en de gezondheidsproblemen.
Het stuk is een must-read voor iedereen die geinteresseerd is in de toekomst van de intensieve veehouderij, en waardering heeft voor een nuchtere, wetenschappelijke benadering van maatschappelijke problemen.
Foto: Mega-kippenstal in Florida, door Larry Rana, via Wikimedia Commons
Schrijf een reactie
Eva van den Broek
Favoriete stukken
09.03.2011
01:10
Ha, we komen er!
Het gaat niet alleen over de inrichting van de agrarische sector. We zullen mede door de beschikbare (milieu)ruimten veel meer over moeten gaan naar een gebiedsgerichte benadering. De sector is al lang niet meer de grootste economische drager van het buitengebied. Maar is wel vanuit zijn oorsprong de sociale drager.
Ik deel je mening dat het streven zou moeten zijn een iso sertifisering! Het is mede gezien de EU doelen schandelijk dat een boer die gewoon boer wil zijn een kofferbak vol papieren moet invullen om aan wiedevogelbeheer te doen terwijl juist de ondernemer die dat niet wil dit zou moeten doen. Ook hier praten we over boer en niet de indistrueel/ondernemer.
Ik krijg sterk de indruk dat u heel goed weet wat ik bedoel met de schaal van het landschap. Zou het wenselijk zijn om in een gehucht dat niet groot genoeg is voor een postbus of telefooncel een flat van 24 verdiepingen neer te zetten ? Past dat bij de schaal van de kern? Zo OTOH zou je eerder praten over een koppeling van bouwkavel aan de huiskavel 1:20
Draagkracht vanuit de omgeving betekend dat de ondernemer ondernemer is, dat in tegenstelling wat we nu telkens zien de ondernemer gebruik maakt van de middelen die hem ter beschikking staan. Dit in tegenstelling van het continue de normen aanpassen aan de wens van de ondernemer zodat diametraal beleid van megalomanie zijn doorgang kan vinden. Een inbreker onderneemt ook maar dat brengt wel gelijk de vraag of het maatschappelijk verantwoord ondernemen is. Daarnaast ging de boer altijd op in zijn samenleving nu lijkt het wel of hij (boven)op de samenleving staat.
Ik deel je mening dat financiering uit eigen middelen op die wijze zoals je beschrijft onhaalbaar is vandaar dat ik het verder zal proberen te duiden. Ik bedoel met financiering vanuit eigen middelen dat geen derde grootaandeelhouder of eigenaar wordt.
Dat gelden geleend vanuit het eigen bedrijf tot stand komen. Bijvoorbeeld de kalverhouderij die veelal bestaat uit zetbazen of kippenhouderijen die eigendom zijn van voerfabrikanten zijn voorbeelden van niet voldoen aan het criterium.
Ik deel je mening dat een boerenbedrijf aan exact dezelfde eisen moet voldoen als andere bedrijven. Daarom hebben we ook geclassifiseerde industrietereinen. Aangevuld met het feit dat ook hier de uitzonderingspositie van de landbouw in uit komt. Als een aannemer zijn zoon(s) of dochter(s) wil opnemen in het bedrijf heeft hij dan automatisch een recht verworven om een verdubbeling van zijn bedrijf te krijgen? Waarom zou Annechien waar meerdere families binnen één bedrijf zitten dat wel moeten ? Rekenschap houdend met de hoeveelheid kwalitatief zeer goede en kostbare agrarische locaties die vrij komen en drijgen over te gaan naar een nieuw toetsingskader nl de ‘stadsen’? Ik zeg niet dat meerdere families op één bedrijf niet goed is, maar vraag waar het automatsich verworven recht van uitbreiden naar de omvang van de familie is. De boer met een autonome ontwikkeling (laten we gemakshalve koeienboer nemen die heeft tenminste nòg wat krediet) en die met eigen middelen 2 spanten uitbreiding doet ondervind in 99,9% van alle gevallen geen enkel probleem in zijn omgeving.
Ook de varkenshouder die inovatie investering niet misbruikt als argument maar een autonome groei doormaakt met laten we het houden op koppels van 250 stuks zal nagenoeg geen hinder ondervinden.
Echter nieuwvestigers die achterkanten voor de grondgebonden bedrijven gaan opsluiten waardoor voor de toekomst complete gebieden op voorhand vernietigd zijn die veroorzaken nu maar ook voor de toekomst een perspectiefprobleem.
Persoonlijk vind ik landbouw belangrijk vanuit het perspectief van zijn oorsprong nl: hoeder van het landschap, voorziening in voedsel en een sociale functie. Ik heb er totaal geen probleem mee dat er een basisinkomen gegenereerd wordt als we die taken die we tot ‘boeren’ willen rekenen gekwalifiseerd en verkapitaliseerd wordt vanuit gemeenschapsgeld en dat de ondernemer in de boer de mogelijkheid krijgt om extra inkomen te genereren vanuit dat vertrekpunt. Dat kan zijn zorg, maar ook weidevogelkwekerij, zwaluwboerderij of wat dan ook. Dit draagt per slot bij aan EU doelen.
Per slot gaan we steeds meer naar een zelfredzaamheidsmaatschappij dus zullen we ook moeten zorgen dat de kaders hiervoor gemaakt gaan worden. Voedsel moet geen maagvulling zijn dat op termijn tot (medische)problemen kan leiden. Maar ook de productie direct zou niet schadelijk voor de volksgezondheid mogen zijn.
Bottom line, het is te simpel om te stellen megastal, wetenschappelijk gezien zou het een voordeel kunnen zijn maar in het total spectrum bekeken is het maar de vraag.Dat het m.i. een ramp voor onze landbouw op het platteland zal zijn is een ding dat zeker is. Uiteindelijk is het platteland de voorportaal van de stad….
08.03.2011
23:36
Ha, het wordt iets duidelijker!
Eigenlijk gaat het dus niet over de inrichting van de agrarische sector, maar om het handhaven van de volgende premissen:
1. de productie moet de grond kunnen verdragen
2. de schaal moet passen in het landschap
3. zo dicht mogelijk bij de eigen kringloop blijven
4. draagvlak vanuit de omgeving
5. voornamelijk gefinancierd vanuit eigen middelen.
Daar zie ik echter nog wel wat uitdagingen: dit zijn allemaal bijzonder arbitraire zaken. ‘Draagkracht’? ‘De schaal moet passen in het landschap?’ Wie bepaalt dat allemaal, komt daar een commissie voor?
De laatste eis, i.e. alles financieren uit eigen middelen, is denk ik absoluut onhaalbaar. Het is in Nederland nauwelijks mogelijk om een woonhuis uit eigen middelen te financieren, laat staan een boerenbedrijf met meer dan één kip of vierkante meter grond. Waarom zou bovendien een boerenbedrijf aan andere eisen moeten voldoen dan ieder ander bedrijf? Als iemand een schoenenfabriek wil beginnen is het de gewoonste zaak van de wereld om een bank of een investeerder te zoeken, en dat zal voor boerenbedrijven ook in de toekomst zo blijven.
Het gekke is dat ik het gevoel heb dat ik het enorm met u eens ben, op gevoelsmatige gronden dan: ik zou het heel fijn vinden als alle stinkindustrie op één plek geclusterd zou worden, als alle kippenfarms in één regio zouden zitten en alle biologische boeren één hoek van de provincie groningen zouden krijgen. Het goed doorrekenen van keten-effecten en uitbannen van scheeftrekkers zoals brandstofsubsidie, andere subsidies en andere prikkels die ertoe leiden dat de landbouw wordt bedreven op een manier die (op mondiale schaal) ecologisch gezien onhoudbaar zijn lijkt me daarbij heel gunstig.
Ik denk dat we afmoeten van het idee dat boeren een speciale positie hebben in de wereld. Net als systeembeheerders, verpleegkundigen en durfkapitalisten zijn ook boerenbedrijven gewoon een onderdeel van de economie, en het om politieke redenen subsidiëren en met reguleringen verdraaien van de incentives klinkt altijd onfris. Het lijkt me zinniger om – net als voor alle bedrijfstakken – een goede set basisnormen te stellen over veiligheid en kwaliteit, en vervolgens de markt te laten doen wat ‘ie moet doen. Dan hoop ik vervolgens dat er genoeg mensen zijn die graag het driedubbele betalen voor met de hand geplukte tuinkers in een doosje van gerecycled karton, en dat de mensen die dat niet willen hun gehakt kunnen kopen van een innovatieve boer met een drijvende megastal (en zeezieke koeien).
08.03.2011
23:08
Sorry lucas u verdraaid mijn stelling(en). En om nu hetzelfde te doen bij uw stelling.
Laten we nederland gewoon leeglopen, alle mensen eruit en naar die Europese provincie laten verhuizen waar ze prettiger kunnen wonen. Dan kan nederland als geheel als intensief gebied (mis)bruikt worden. Klinkt historisch eigenlijk….
Wat mijn beantwoording was op de vraag van Bregtje: Dat deze tak van sport productietechnisch gezien niet afhankelijk is van de locatie waar ze claimen recht op te hebben.
Het is het oude riedeltje wat telkens als drogreden terug komt.
Maar, om uw stelling ook wat scherper te zetten. Als we de wereldbevolking zo veel mogelijk moeten voeden wat voor keuze heeft dan die consument ter beïnvloeding van? Of, heeft de consument dan wel de invloed zoals men wil doen voorkomen ?
Ik heb mij niet voor of tegen megastallen uitgesproken. Wel heb ik 5 kaders gesteld die zouden kunnen bijdragen dat de sociale structuur van het platteland die straks met sterke krimp te maken krijgt vitaal blijft ipv dat de verhoudingen om productiesystemen scheef gaan groeien.Dat proces doet zich al voor, daar waar in het verleden boer en burger hand in hand gingen staan ze nu recht tegenover elkaar. Ik begrijp best dat in jou optiek wetenschappelijk gezien de mens er niet toe doet als het ‘groter goed’ als doel maar verwezenlijkt wordt.
We leven op als land op derogaties en andere oprekkingen van normen waar handhaving een woord op een vodje is. Als er de keuze gemaakt moet worden tussen één megastal waar in een volkomen geautomatiseerd proces 3 fte’ ers werken of ivm bijvoorbeeld het stikstofkader er een fabriek voor maakindustrie waar 150 mensen uit het dorp werken dan is de keuze wat mij betreft snel gemaakt.
Ik begrijp overigens niet waarom het subsidiekanon moeten zwijgen? Als er veel gemeenschapsgeld mee gemoeid is dan mogen we er ook een opvatting over hebben of sterker, we mogen zelfs voorwaarden stellen. Dat doen we bij scholen, zorg etc en dus ook hier.
Mijn gedachte is in deze dat als er niet meer samen gesproken wordt zal leven ook wel moeilijk zijn.
Dat e.e.a. democratisch zou verlopen is aantoonbaar niet waar. Bijvoorbeeld projectontwikkelaars hadden voor de definitieve vaststelling van de reconstructieplannen de gronden al verkocht. Legio voorbeelden van te noemen. Dit terwijl gemeenten nog aan de gang moesten met de doorvertaling naar bestemmingsplannen.
Voor wat betreft je recap over staalfabrieken, refereerde ik aan de gevolgen voor de omgeving van corus, en dan met name voor de mensen.
@Richard,
Maar als je het met me eens bent dat indien eiwit producenten die de grondstoffen voor haar productie van elders krijgen je vrij bent in je locatiekeuze. Een gedachte daar produceren daar waar nodig zou dan meer gerechtvaardigd zijn.
En dat dat zo is bevestigd Lucas met zijn stelling over landschapsonderhoud.
Overigens onderschrijf ik zeer zeker de stelling dat traditioneel en biologisch als systeem meer zouden moeten versmelten.
Voor de rest zeg ik, als het om het ik gaat waarom zouden wij dan moeten toegeven?
08.03.2011
22:06
Ik vind dat Frits een belangrijk punt heeft. Zoals je de directeur van een staalfabriek niet als smid kan zien, kan je de eigenaar van een megastal eigenlijk niet als boer zien. Een dergelijk persoon is gewoon een industriële vleesproducent, waar andere regels voor zouden moeten gelden. Hoeveel van dit soort vleesproducenten in Nederland wenselijk zijn, is niet alleen een kwestie van marktwerking, zoals Lucas lijkt te suggereren, omdat er subsidies bij betrokken zijn. Zelfs bij een volledig gesloten systeem, zullen dit soort megastallen in een dichtbevolkt land als Nederland toch altijd een gezondheidsrisico blijven, en ook dat maakt het een politieke zaak.
Het punt dat ik met mijn eerste commentaar wilde maken, is dat er de komende jaren enorm veel mensen gaan bijkomen, die vlees kunnen betalen. En je kunt niet verwachten van die opkomende landen, dat zij dezelfde milieueisen voor vleesproductie gaan hebben als wij. Er zijn mensen die voor matiging pleiten in het westen, en dat is een goede zaak. Maar gemeten tegen de vraag uit opkomende landen, zal dat helaas geen noemenswaardige invloed hebben op de wereldwijde consumptie. Het kan natuurlijk wel een persoonlijke voldoening geven. En zo is de megastal al met al een onderwerp met vele facetten.
08.03.2011
21:20
Verrukkelijk allemaal, en heel veel duidelijker wordt het er nog niet op. Ik hoop dat u me vergeeft dat ik eerder probeerde om de discussie zo helder mogelijk te krijgen door wat provocerende samenvattingen neer te schrijven.
Misschien helpt het om toch te proberen de discussie in een paar (1-regelige) stellingen te vatten.
Volgens mij zegt @Frits:
- megastallen, slecht idee
met als eventuele nuancering
- desnoods op zee
De redenering hierachter is minder duidelijk. Als ik het goed begrijp zijn de volgende argumenten hierbij genoemd:
- nederland is klein
- het landschap moet door kleinschalige boeren onderhouden worden
- ‘belangrijkere economische draagschap zijn afhankelijk van het landschap’: wat dit precies betekent is onduidelijk. Misschien bedoelt Frits hier dat we alle landerijen beter kunnen omzetten in industriegebieden voor staalfabrieken?
- het buitengebied kan de druk niet aan
Om het duidelijker te maken zou ik hier mijn stelling aan willen toevoegen:
- megastallen zijn een goed idee, mits ze beter zijn in termen van efficiëntie (energie en grondstoffen), ziektepreventie en rendabiliteit (het subsidiekanon kan zwijgen).
Waarom denk ik dat?
- voedselproductie is een goede zaak. We hoeven niet voor de hele wereld voedsel te produceren (dat kunnen we ook niet), maar dat we een klein land zijn is een enorm non-argument om dit ergens anders te willen doen. Dan kun je ook in de provincie Bordeaux zeggen dat je provincie kleiner is dan Polen, dus dat ze die wijn maar daar moeten maken. Een goed product verkoopt zichzelf, dus als men met efficiënte landbouw een product kan maken waar consumenten (waar ook ter wereld) blij mee worden dan is dat mooi.
- als er bedrijven zijn die hun koeien/beesten/gewassen op een andere manier (bijvoorbeeld meer land-intensief en arbeidsextensief) kunnen produceren en toch concurrerend kunnen zijn zullen die bedrijven dat vast blijven doen, en ook dat is mooi.
- als we het over landschapsonderhoud hebben lijkt me dat een mooie taak voor planologen. Die vissen met de politiek uit welk gebied waarvoor wordt bestemd, en aangezien dit democratisch verloopt hopen we er het beste van.
Het argument dat het ‘buitengebied de druk niet aankan’ is interessant. Zelf ben ik een groot voorstander van grootregionale planning: stop alle ellende zoveel mogelijk bij elkaar, dan ben je daar vanaf. Industrie allemaal clusteren rond bijvoorbeeld Rotterdam, Delfzijl en Geleen (dus niet ieder minuscuul gemeentetje zijn eigen industrieterreintje), natuurgebieden zoveel mogelijk samenvoegen tot één groot gebied (Veluwe schoonvegen?), windmolenparken zoveel mogelijk clusteren etc.
Hiermee voorkom je de eindeloze ellende van vermenging van belangen. Hoogovens zit alleen in Velsen, wat lokaal een lelijke stad geeft met veel werk en activiteit, wat veel slimmer is dan in iedere randgemeente een klein ijzersmelterijtje á la Mao.
Een mooi voorbeeld hiervan is het vermengen van biologische en niet-biologische landbouwbedrijven: doordat een klein deel van de boeren in de Flevopolder biologische aardappelen teelt is het netto gebruik van bestrijdingsmiddelen in de polder toegenomen in plaats van afgenomen, want de boeren van de biologische boeren moeten veel meer spuiten omdat de bioboerenbedrijven een permanente bron zijn van allerlei ziekten en onkruid. Als alle bio-bedrijven in één hoekje geclusterd zouden zitten, en alle niet-bio bedrijven in een andere hoek dan zou het netto gebruik van landbouwgif misschien wél omlaag gaan.
Kortom: het is belangrijk om heel duidelijk te stellen wat precies uw stelling is, en de argumenten preferabel helder en compact op te schrijven (vind ik zelf altijd lastig).
08.03.2011
19:16
Barbara,
Als je het terug wilt brengen van het totale brede spectrum naar dat kleine miniscule onderdeel kan ik daar volmondig ja op zeggen maar nee tegen de vraag of u het goed begrepen hebt (dat ligt overigens aan mij niet aan u).
Er zijn belangrijkere economische dragers die afhankelijk zijn van het landschap. Een sector die dermate opgeschaald is en op intensieve wijze produceerd heeft zoals eerder al gezegd geen land nodig maar produceerd op locatie met grondstoffen van elders. Het heeft ook niet meer land nodig dan ruimte voor bebouwing. Als we zouden beslissen in zee een 20 ha pontonveld aan te leggen waarop inovatieve stallen gebouwd zouden worden kunnen deze ondernemers er prima mee overweg. (afgezien van allerlei andere overwegingen)
op 1 ha kun je in een inovatieve stal met gemak 22.000 vleesvarkens houden of een 300 koeien.
En als het in Nederland om de mondiale voedselvoorziening zou moeten gaan zou je als eerste de vraag moeten stellen voor wie is al dat mais dan? Voor wie zijn die bloembollen ? Voedsel heb je in vele vormen. (ben gek op vlees maar wel mijn eigen en niet elke dag)
Sterker als er een evenwichtige afweging gemaakt zou moeten worden die geent is op voeden van de wereldbevolking voorkomen van uitdroging etc. dan zou je vandaag moeten stoppen met het produceren van dierlijk eiwit.
Het stellen dat voeden van de wereldbevolking prioriteit heeft staat ook op gespannenvoet met productie van biobrandstoffen.
Nee:
Als je vind dat je de taak hebt om de wereld te voeden betekend dat niet dat je nadat je grenzen weggestreept hebt beperkt bent in de locatie waar je dit als beste zou kunnen doen. Het betekend ook niet dat wij dat als enigen hebben maar dat dit een monidale taak is. Eerst zeggen dat je een mondiale taak hebt om vervolgens vanuit de provincie Nederland te denken is ridicuul.
Het voorbeeld dat Lucas gaf mbt de staalfabriek (Corus) is best wel een goed voorbeeld. Dat productie van staal op die locatie vanuit verschillende optieken alles voor heeft maar omwille van de omgeving nog meer tegen.
08.03.2011
16:38
Volgens mij zie ik hier een prioriteitenconflict. @Frits, begrijp ik het goed dat Nederlands landschap in uw ogen boven mondiale voedselvoorziening gaat?
08.03.2011
16:27
Beste Lucas, het heeft niets met vroegah te maken of een hang naar vroeger.
Het is de druk die op het buitengebied gezet wordt en waar weerstand tegen komt.
Je stelt dat er een wereldmarkt is die bediend moet worden. Maar als er voor wat betreft EU geen grenzen zijn Waarom zou dan het voedsel van het grootste deel van de wereldbevolking in de Europese provincie Nederland gemaakt moeten worden? Het niet willen zien van grenzen als het om inkomen gaat maar wel hebben van grenzen als het om ‘realistische’ locaties gaat is pas onrealistisch. Het is pas onrealistisch om te zeggen dat WE in 2050 met 10 miljard mensen zitten als je Nederland als productieland ziet.
En dan nog… hoe kom je er bij dat het boeren zijn, elke boer weet dat verindustrialisering uiteindelijk de hele boerenstand kost waardoor de intensivering het volgende probleem geeft nl: wie onderhoud het landschap.
Baat bij realistische afweging.. een realistische afweging zou bijvoorbeeld ook zijn dat wij geen papier separaat inzamelen en recycelen maar productiebossen zouden hebben die als groene longen dienen. Maar…..
08.03.2011
12:15
Heren. Wat een heerlijk semigenuanceerde opmerkingen allemaal.
De stellingen die uit de reacties lijken te kunnen worden gedestilleerd lijken globaal onder te verdelen in:
- efficiënt is slecht. Iedereen moet zoveel mogelijk linksdraaiende, handgemolken, ongepasturiseerde magere oude scharrelgeitenmelk drinken, want dat is beter voor het lichaam en de wereld. Fabrieksbakkers en machinale bouilliontrekkers zijn de sletten van Global Corparate Inc., de hedgefunds en alle andere geldpersende grootkapitalisten.
- vroegâh was alles beter. Toen Wim Sonneveld nog over dorpen zong, de koeien onder omstandigheden waren gehuisvest die niet structureel anders waren dan tijdens de middeleeuwen en boeren op een poepdoos in de tuin kakten was de wereld één pittoresk landschap. Dat de accu’s en ijskasten in de sloot werden gedumpt en de DDR op bruinkool liep vergeten we voor het gemak even.
- hullie hebben hût gedaan. De Grote Boze Buitenwereld, het Grote Geld en de Grote Gemenerikken bij het ministerie in ‘s Gravenhage douwen hun zin door, ondanks dat verlichte geesten zoals ondergenoemde reaguurders ze keer op keer onbaatzuchtig op weblogs de situatie haarfijn uitleggen.
Dat is heel leuk en aardig allemaal natuurlijk. Het klinkt een beetje als de Anti-Revolutionaire Partij, die zo’n honderd jaar na de Franse revolutie werd opgericht om alsnog die revolutie te bestrijden.
De discussie over de inrichting van de Nederlandse (maar ook Europese) landbouw lijkt vooral baat te hebben bij realistische afwegingen, liefst ondersteund door nauwkeurige analyses van de hele keten. Als Nederlandse boeren uit Chili fosfaat moeten importeren om hun aarde te bemesten moet je daar wel rekening mee houden. De brandstof en koelenergie die nodig is om steaks uit Argentinië naar uw Albert Heijn te vervoeren mag echter ook niet worden vergeten.
Met een beetje goede wil zitten we in 2050 met 10 miljard mensen. Dat is vier keer zo veel als in de jaren ’50, de tijd waar zoveel vaderlandse populisten zo nostalgisch aan terugdenken. Kleinschalige landbouw is voor 10 miljard man simpelweg geen optie, zeker niet omdat nog maar een heel klein percentage van de bevolking bereid is om zijn geld te verdienen met werk in het boerenbedrijf.
Als een paar slimme boeren denken geld te kunnen verdienen door in megastallen voedsel te produceren moeten ze die kans krijgen, net zoals Hoogovens de kans kreeg om op één strategische locatie bakken staal te maken. Als ze uiteindelijk door goedkopere Polen worden weggeconcurreerd merken we het wel. Mocht het echter zo zijn dat de westeuropese agrarische sector op een super-efficiënte, veilige en relatief schone manier voedsel kan produceren dan lijkt het weinig constructief om daar overmatig veel – op schijnnostalgie gebaseerde – hindernissen voor op te werpen. Na vijf miljard jaar evolutie zijn we voor ons leven immers (helaas) nog steeds afhankelijk van voedsel.
07.03.2011
11:27
Verantwoordelijkheid ligt bij de consument?
Als 80% geexporteerd wordt zou 20% dan invloed kunnen uitoefenen ?
Een paar voorbeelden:
De kalverhouderij heeft een 100% directe inkomenssteun. Ie. dat het niet uit maakt hoeveel je produceerd je krijgt je vergoeding (gemeenschapsgeld!!) ongeacht je productiehoeveelheid.
De melkveehouderij krijgt 60% directe inkomenssteun. Zetmeel krijgt 100% directe inkomenssteun. Suiker….. met als gevolg dat harbo als grootafnemer van suiker behoorlijk wat stimuleringsgelden krijgt. Hectarepremies, je kunt het zo gek niet bedenken of de gemeenschap heeft zonder wat te kopen al lang en breed betaald voor de agrarischeproducten.
Om nog maar te zwijgen over ethiek. Waarbij fluxlampen de productie verhogen. Medicatie als managementtool ingezet worden. De kwaliteit van ons voedsel zou zo hoogwaardig zijn, waarom krijgen we dan van kip eten ESBL (Zie onderoek Universiteit Belgie)
We moeten terug naar het besef dat productie en het verdragen van de productie in balans moet zijn door sturingsmechanismen aan het begin van het proces en niet door end pipe oplossingen.
de omvang van een bedrijf kun je inkaderen door:
1. de productie moet de grond kunnen verdragen
2. de schaal moet passen in het landschap
3. zo dicht mogelijk bij de eigen kringloop blijven
4. draagvlak vanuit de omgeving
5. voornamelijk gefinancierd vanuit eigen middelen.
07.03.2011
11:17
Ik heb helemaal geen bezwaar tegen intensieve veehouderij an sich mits het dierenwelzijn goed gewaarborgd is.
Waar ik wél ernstig bezwaar tegen maak is dat de grondstoffen van buiten Nederland gehaald mogen worden.
Ik vind dat er een totaalverbod moet komen op de importen van veevoeder en het gebruik van kunstmest voor het produceren van in Nederland verbouwd veevoer.
Dát is namelijk duurzame landbouw, dat je alleen doet wat de plaatselijke grond op natuurlijke wijze kan dragen. Anders heb je automatisch een enorme extra co2 productie erbij door transporten, ontbossingen en kunstmestproductie.
Moet je zien hoe snel die bedrijven dan in aantal afnemen omdat het natuurlijke aanbod van veevoer eenvoudigweg ontbreekt op zo’n klein landoppervlak.
Maar dat krijg je nooit voor elkaar in onze huidige schijndemocratie omdat het door geldzucht gedreven corporate systeem het toch altijd wint.
07.03.2011
11:05
“Deze verantwoordelijkheid ligt in de eerste plaats bij de consument, want in het geval van vlees is er geen excuus om naar anderen te wijzen. Je hebt vlees niet nodig, er zijn genoeg alternatieven…”
We hebben vlees wel nodig. Onze voorvaderen kenden het belang van vlees en daarom zijn wij nu de apen met grote hersenen.
07.03.2011
10:42
En wat vergoeilijkt de vergelijking dat onze vleessector het meest schoon en het meest diervriendelijk is als wij nagenoeg het kleinste land zijn die naar verhouding het meester produceerd.
Als je een boullionblokje aanlengt met 100 ml water ipv de gestelde 1 liter wat betekend dat dan?
Wat betekend diervriendelijkheid als onze slachthuizen niet meer vrij van MRSA te krijgen zijn?
Wat betekend het als wij daders en veroorzakers van ziekten (Q-koorts) vanuit gemeenschapsgelden schadeloos stellen en vervolgens de gedupeerden aan hun lot over laten met letselschade advocaten?
Hoe veel straten heb je als land gemist als je mensen gaat inenten tegen Q-koorts.
Ruimte voor verantwoorde productie kun je alleen geven door ruimte te creeeren overmits er ruimte is.
07.03.2011
10:30
[..]In vergelijking met andere landen is de Nederlandse intensieve vleessector niet alleen een van de meest concurrerende ter wereld, maar ook een van de schoonste en meest diervriendelijke[..]
Laten we de term ‘meest diervriendelijke’ vervangen door ‘minst dieronvriendelijke’. De intensieve veehouderij is per definitie dieronvriendelijk omdat het (economische) belang van de mens voorop staat en de belangen en behoeften van de dieren daaraan ondergeschikt zijn gemaakt. Net zo min als er diervriendelijk vlees bestaat is er ook geen diervriendelijke (intensieve) veehouderij!
07.03.2011
00:11
Grappig artikel….
Quote [ Hoe hypocriet is het om goedkoop vlees te kopen dat elders is geproduceerd, hoogstwaarschijnlijk onder minder milieu- en diervriendelijke omstandigheden?]
De stelling dat in het buitenland dieren het slechter zouden hebben is een telkens wederkerend argument. Ik weiger te geloven dat er boeren zijn die moedwillig waar ook ter wereld expres hun dieren martelen.
En dan nog omdat wij zulke gezonde dieren hebben zijn wij het land dat de grootste hoeveelheid antibiotica geven aan onze dieren van geheel Europa!! Of doen we dat niet omdat de dieren ziek zijn maar geven wij antibiotica voor andere redenen ?
Wat een slecht artikel van Fresco dat geschreven is met een beschuldigende vinger van het kijken in een tunnel van de ander terwijl de schrijver zelf met dezelfde tunnel kijkt. Wat is dan de legitimiteit om maagdelijke gronden te vergeven voor een nieuw bedrijf, veelal bekostigd met gemeenschapsgeld, als er per week 6 bedrijven stoppen? Je kunt alleen maar ruimte voor groei geven door eerst ruimte te creëren.
De schrijver vertelt er niet bij dat de intensivering van veehouderij de binding met de grond losgelaten heeft. Maw er is alleen een bouwkavel nodig dit in tegenstelling tot melkveehouderij en akkerbouw. Het zou best kunnen dat er voordelen zijn aan het houden van dieren op deze manier (ik betwijfel het) maar dat betekend niet dat de verindustrialisering nog het recht geeft op een locatie die van oorsprong bedoeld is voor landbouw. Landbouw heeft land nodig om te kunnen produceren deze sector heeft dat niet. Dit is niet anders dan dat de bakker die fabrieksbakker geworden is en hierdoor niet meer bij de schaal van het dorp past en om die reden beter af is op een daarvoor geclassificeerd industrieterrein. Mocht je vinden als samenleving dat je deze eiwitproductie op deze manier een verantwoorde manier vindt om de bouwstenen van ons lichaam te maken dan zou havenlocaties beter zijn ipv het buitengebied.
Daarnaast vergeet de schrijfster te vertellen dat er oa. nog een mestproblematiek bestaat. Dat zou opgelost kunnen worden door vergisters. Maar vinden wij het maatschappelijk verantwoord dat de producenten van ons eten interessant worden als investeringsproject voor energiemaatschappijen? Maw vanaf welk moment willen wij accepteren dat het meer oplevert dat de koe boven de grupput staat te lekken dan dat hij melk geeft of dat het varken poept ipv vlees geeft met als legitimatie duurzame energie. Wij verworden op dat moment niet meer tot consument maar tot afvalverwerker van de energiemaatschappij. Dit is al in gang gezet, zo zijn veel intensieve veehouderij bedrijven eigendom van voerfabrikanten deze hebben de mens niet als afzet maar het dier. Dat zijn zorgwekkende ontwikkelingen als we voedselveiligheid mee laten wegen. En gelet op de berichten over het functioneren van VWA…….
Ook de reactie van Richard spreekt boekdelen. We leven in een land dat een stop van migratie wil maar wel een totaal aan areaal aan dieren wil houden voor bevoorrading van de gehele wereld. Lachwekkend gewoon. Waarom halen we de kindertjes dan niet naar nederland als we dan toch een verantwoordelijkheid hebben.
Technisch is het mogelijk om zonder enig gevaar 200 km per uur te rijden in een auto. Inovaties hebben ertoe bijgedragen dat dit volkomen veilig kan. Maar waarom mogen we dat dan niet ? Omdat je niet alleen op deze aardkloot rijd en het dan wel plots een groot probleem kan worden. De landbouw als belangrijke vervuiler zet onderhand heel Nederland op slot. Als we nu aan alle EU doelen zouden moeten voldoen zou er een groot probleem zijn.
Hebben we het nog niet over het restproduct van luchtwassers.
Nee, techniek lost misschien een probleem links op maar creëert rechts onherroepelijk een nieuw probleem.
06.03.2011
22:19
Louise Fresco geeft volgens mij een goede beschrijving van de lokale problematiek.
Vroeger waren er veel fabrieksschoorstenen die grote vervuiling veroorzaakten. Nu is dat verholpen door scherpere wetgeving en verbeterde techniek. Op eenzelfde manier is het dus logisch dat we naar megastallen als gesloten systeem gaan, zoals zij beschrijft. Daarmee lossen wij ons milieuprobleem op, terwijl wij het economische belang ook intact laten. Maar op een globale schaal lost het weinig op.
In opkomende landen zoals China en India, zijn veel mensen nu welvarend genoeg om een tv te kunnen kopen. En die mensen zien films waarin heerlijke gerechten met vlees gegeten worden. En die willen dat dus ook. Kun je als westers land zeggen: wij wel gehaktballen, maar zij niet? Nee, dat kan niet. En daar zit volgens mij de komende 30 jaar het echte probleem.