Afgelopen weekend fietste ik door de Pijp en viel mijn oog op een bordje zoals in de foto. Het was een bord van de politie waarop de tekst stond: “Gebied beveiligd met DNA-spray”. Het was lekker weer en mijn gedachten waren meer bij het thema rokjesdag dan het thema veiligheid, dus ik was alweer een flink stuk verder toen het muntje pas viel. DNA-spray?!?! wat is dat nou weer? Thuis dus maar wat gaan googelen om te zien wat dit betreft.

Het blijkt een apparaat van SelectaDNA te zijn dat in winkels dieven besproeit met een identificeerbare stof. Dit apparaat wordt boven de deuren opgehangen en besproeit de dief zodra deze iets uit de winkel steelt. De dief zit vervolgens onder het goedje dat uit het SelectaDNA apparaat komt en is daarmee gemerkt. Het goedje wordt op de website van de producent “synthetisch DNA” genoemd dat fluoriseert onder belichting met UV licht. Er wordt gezegd dat het een stof op waterbasis is die moeilijk af te wassen is. Hoe dat precies zit kon ik niet vinden, maar in die waterachtige spray zit een UV fluorescerende stof zodat de dief herkend kan worden. Je merkt er dus weinig van, alleen een spray water op je hoofd, maar als je vervolgens met UV licht belicht wordt ben je goed herkenbaar (zie bv hier).

Daarnaast zitten er ook zogeheten microdots in de spray met een unieke code horende bij de winkel waar het apparaat hing. Die microdots zijn op zichzelf wel interessant, het zijn gewoon hele kleine (<1mm) ‘korrels’ waarop in gewone tekst een code staat geschreven, maar dan erg klein. Met het blote oog ziet het eruit als stof, maar het bevat een unieke code die met een simpele optische microscoop uit te lezen is. In de spray worden dus honderden of duizenden van deze microdots op de dief gespoten en zullen er vast dus wel wat blijven hangen in je haar of je kleren. Er blijken allerlei varianten van te bestaan, zo kun je het in een gel-vorm kopen om op al je apparatuur te smeren en daarmee uniek te labelen. Ook kun je zelf spuitbussen kopen om het op van alles te spuiten, zie bijvoorbeeld de website van DataDotDNA.

Naast de UV fluorescente stof en de microdots bevatten sommige varianten ook nog echt DNA (zoals uitgelegd op de website van SelectaDNA). Het principe hierachter is feitelijk hetzelfde als de microdots: de stukken DNA bevatten een unieke code die gekoppeld is aan de winkel waar de spray hangt. Bij het DNA zit de code chemisch gecodeerd in de DNA streng, en dit is op moleculair niveau, dus nog veel kleiner dan de microdots. Een mooie toepassing van een oorspronkelijk puur wetenschappelijke technologie.