Ik ben geen wetenschapper, ik ben een nummer
Verschenen in Columns en Opinie, Nieuws, Volkskrant
Vrijdag 22 Januari 2020,
En zo, beste leden van de wetenschappelijke raad, komen we in deze jaarvergadering bij de resultaten. Dit jaar kenmerkte zich niet alleen door 37 wetenschappelijke publicaties maar ook robuuste royalty’s inkomsten op onze uitvindingen maar ook door gelijk gebleven CO2 uitstoot van onze laboratoria. We hadden uitzonderlijk goede media optredens: onze CEO heeft als forum voorzitter gefungeerd op het ministerie en zat in de jury van de wetenschapsquiz. Verder zijn we een opleidingsinstituut site in La Paz gestart. Al deze resultaten zijn gewogen en geauditeerd door onze “quality-assurance” afdeling. Onze ratio is 3.13 en hoger dan de door onze geldschieters vereiste 2.5.
Is de vorige alinea je reinste quatsch? Misschien, maar een recente ontwikkeling binnen het traceren, documenteren en waarderen van wetenschappelijke voortgang zou misschien als voorbode gezien kunnen worden. Terug naar 2010.
Publish or Perish
In de wetenschap is het gebruikelijk om je resultaten in de vorm van een artikel te publiceren. Door middel van het publiceren van je hypothese, resultaten en conclusies maak je je eigen wetenschappelijke handelen openbaar. Je werk wordt door collega’s (lees concurrenten) uit jouw onderzoeksveld beoordeeld. De impact van je artikel wordt mede bepaald door het tijdschrift/boek waarin je publiceert. Hoe hoger de zogenaamde impactfactor van het tijdschrift, hoe toonaangevender. Namen als Nature, New England Journal of Medicine en Science zien we dagelijks in de krant staan.
Uit dit systeem volgt dat bij het aanvragen van geld voor onderzoek, er voornamelijk door de geldschieters gekeken wordt naar de publicaties van een wetenschapper in het verleden. Het is voor de continuering van je werk dus belangrijk dat je je werk openbaar maakt: “Publish or Perish”. Los van het feit dat als je een briljant idee hebt en geen publicaties je kansloos bent, is er nog een reden waarom het scheef loopt.
Een klinisch toponderzoeker op het gebied van Alzheimer zal namelijk publiceren in tijdschriften met een hogere impact dan een toponderzoeker die de online database van met uitsterven bedreigde vissen vult met informatie. Beide doen cruciaal onderzoek, maar de eerste zal makkelijker aan onderzoeksgeld komen dan de tweede, simpel omdat zijn werk meer gelezen en dus beter opgemerkt wordt. Om o.a. deze ongelijkheid het hoofd te kunnen bieden en vooral duidelijkheid te scheppen is er een nieuw identificatie systeem voorgesteld.
Het Open Researcher and Contributor ID (ORCID) is een uniek nummer dat gekoppeld wordt aan een auteur dat het mogelijk maakt om alle ‘output’ van een wetenschapper terug te leiden, zoals die dataset met bedreigde vissen. Het zal ook veel voorkomende misverstanden op basis van foutief geschreven/geciteerde namen tegen gaan (vooral bij Aziatische namen). Daarnaast kunnen met ORCID bijdrages van wetenschappers die niet gelieerd zijn aan publicaties worden getraceerd. Men kan ook denken aan meewerking aan het maken van voorlichtingsmateriaal van de overheid, posts op wetenschappelijke blogs en het meeschrijven aan een wiki-pagina.
Vooraanstaande Instituten
Wat dit nieuwe initiatief een goede kans van slagen geeft én extra cachet is dat 23 grote en vooraanstaande organisaties zich achter dit initiatief hebben geschaard: uitgevers, software ontwikkelaars, universiteiten en gerenommeerde onderzoeksinstituten waaronder Thomson Reuters, Nature Publishing, Group, Elsevier, Springer, the British Library and the Wellcome Trust. Deze betrokkenheid zorgt waarschijnlijk voor de noodzakelijke kritische massa en een vliegende start. ORCID is op dit moment nog in de concept fase en moet in de komende maanden in een werkend systeem worden gegoten. Cruciaal voor het praktisch slagen is niet alleen dat een zo groot mogelijke groep van organisaties zich bij deze nieuwe indicering aansluit maar vooral zij die in de keten van publicatie-financiering-benoeming zitten denk bijvoorbeeld aan het NWO of de Europese Unie.
Verder is wezenlijk dat het systeem grondig getest en beveiligd wordt met het oog op fraude en de privacy. Want het centraal opslaan en registreren van persoonlijke gegevens roept vragen op vergelijkbaar met het elektronische patiënten dossier. Hoeveel controle krijgt de auteur over zijn nummer? En hoe groot wordt de macht van de uitgevers?
Multi-dimensionaal
Los van de uitdagingen die het ORCID nog te wachten staan, is het streven om de wetenschappelijke relevantie zo eerlijk mogelijk te beoordelen een goede zaak. En zo kan o.a. beter duidelijk gemaakt worden (aan de belastingbetaler bv) wat de output en impact van de wetenschap is. Van een ééndimensionaal naar een multi-dimensionaal waarderingssysteem. En wie weet, misschien is zo’n systeem ook iets voor banken of de petrochemische industrie?
Dit stuk verscheen ook op de Opiniepagina van de Volkskrantsite.
23.01.2010
09:35
Ik heb even mezelf opgezocht in de genoemde wiki. De info klopt, maar is niet compleet.
http://conceptwiki.org/index.php/Concept:105132857
22.01.2010
23:36
Correct.
22.01.2010
23:21
@Mark
En ISI web of knowledge zeker wel? Dat is toch van Thomson Reuters?
22.01.2010
23:19
Een wiki over jezelf gaan bijhouden lijkt me nogal vragen om moeilijkheden en is niet echt objectief. Ook lijkt het me moeilijk om waarde te gegeven aan wat er in je wiki verschijnt en of dit werkelijk heeft bijgedragen aan je output
Semantisch analyses zijn hartstikke handig, maar er is een sterke trade-off tussen nauwkeurigheid en volledigheid; hoe vollediger je wil zijn hoe onnauwkeuriger het wordt, het tegenovergestelde is ook waar. Een database die niet handmatig wordt gecureerd is niet nauwkeurig en is maar een beperkte afspiegeling van de werkelijkheid.
Om met een systeem als ORCID alle output van een wetenschapper eerlijk en nauwkeurig weer te geven zie ik echt (nog) niet gebeuren. Het is dus ook nog geen alternatief voor de maatstaf die nu vaak wordt gebruikt om een wetenschapper te beoordelen: een combinatie van publicaties, impact factor van de publicaties, zo je wilt H-index (een snijpunt van aantal keer geciteerd en aantal publicaties), en zoiets als binnengehaald onderzoeksgeld.
22.01.2010
23:11
Wat ik nog kan toevoegen is dat het belangrijk is dat de US National Library of Medicine ( de mensen achter PubMed) nog niet zijn aangesloten bij ORCID. Wat ik in de commentaren las is dat hun participatie erg wenselijk is en misschien wel de belangrijkste stap naar een werkend systeem.
22.01.2010
22:53
ORCID is een groots initiatief. Het is in het verleden vaker geprobeerd, maar tot nu toe steeds stukgelopen op onenigheid tussen de uitgevers.
Er is best een mogelijkheid om dit zo te doen dat wetenschappers goede controle hebben over hun centraal opgeslagen gegevens. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar een mogelijke implementatie in de vorm van een wiki: http://www.conceptwiki.org/ waarin al publicatieprofielen van 1,6 miljoen wetenschappers zijn opgenomen (in volle ontwikkeling). Wetenschappers kunnen behoorlijk van zulke databanken profiteren, bijvoorbeeld wanneer het door samenwerking van alle uitgevers mogelijk wordt om volautomatisch een publicatielijst bij te houden.
@Tim: het is zeker niet de bedoeling om dit allemaal met de hand te gaan bijhouden. Op dit ogenblik wordt conceptwiki.org bijvoorbeeld met behulp van semantische analyse door computerprogramma’s gebouwd (en iedere wetenschapper kan zijn eigen profiel corrigeren). Het is de bedoeling dat in de toekomst bij het publiceren van een nieuw artikel waarvoor een DOI (http://www.doi.org/) wordt aangevraagd ook wordt vastgesteld wat de auteursidentificaties zijn. De centrale informatie kan dan ook meteen ondubbelzinnig worden bijgewerkt.
22.01.2010
19:53
Wat ik me afvraag is wie dit allemaal gaat bijhouden, en of dan alleen output wordt meegenomen dat in het Engels wordt gedaan of ook andere talen? Bijvoorbeeld, hoe wordt mijn Nederlandse output gemeten? Of mijn collega die iets in het Chinees doet?
Het blijkt al een onmogelijkheid om een database met humane-gen informatie up-to-date te houden en volledig te documenteren met alle output, laat staan gen informatie m.b.t. minder bekende organismen.
De meeste mensen zijn tegen verandering en als de status-quo in gevaar komt dan dreigt een opstand. Ik zie niet hoe dit werkelijkheid kan worden zonder dat er een hele batterij aan multi-linguale (?? is dat een woord) mensen (en een hele grote zak geld) zich full-time met deze inventarisatie bezig gaan houden.