In het afgelopen oktobernummer van PlosOne staan de onderzoeksresultaten van de Chinese onderzoeker Zhang en collega’s waarin zij het voorkomen van fellatio bij Cynopterus sphinx (in het Nederlands kortneusvleerhond genoemd) beschrijven. Deze lenige, grote vleermuizen doen aan orale seks tijdens de copulatie.

Dit is een zeer bijzondere ontdekking. Tot nu toe was deze seksuele handeling eigenlijk alleen bekend bij Pan paniscus (bonobo) en bij ons.  Onze nauwst verwanten gebruiken fellatio uitsluitend als spel – vooral onder de jongeren is het erg populair – en bij hen heeft het niets te maken met voortplanting. Fellatio bij Cynopterus sphinx heeft echter een heel andere functie. Zowel de duur van de copulatie van een individu als de totale tijdsduur van copulatie van paren neemt toe als het vrouwtje orale seks uitvoert. Orale seks vergroot dus de kans op nakomelingen.

Toch is dit nooit eerder beschreven verschijnsel niet wat mij het meest opviel aan het artikel. Als bijlage is een video toegevoegd (zie hieronder) van twee parende/likkende hangende vleermuizen. Het ultieme bewijs. Onder het scherm staat geschreven: The video is sexually explicit and was edited and soundtracked by the researchers. En inderdaad. Tijdens het afspelen van de zwart-wit beelden is enkel elektronische muziek te horen.

Het taboe op seksualiteit van dieren wordt vaker pijnlijk duidelijk. Zo protesteerden conservatieve groeperingen enkele jaren geleden toen twee (homoseksuele) mannetjes pinguïns in een Duitse dierentuin samen een ei uitbroedden. Maar deze voorbeelden zijn niets vergeleken bij de schaamte en dubbele moraal die onze eigen seksualiteit kan veroorzaken.

Was praten over seks maar net zo vanzelfsprekend als de daad zelf, dan was het waarschijnlijk vele malen beter gesteld met de gezondheid van velen.

In de antropologie worden taboes uitgelegd als kritisch voor overleven. Een van de weinige universele taboes, incest, is hier een mooi voorbeeld van. Incest doet de genetische variatie van het nageslacht en de menselijke, maatschappelijke organisatie geen goed. Maar is hetzelfde taboe op seksualiteit ook wat het behalen van de Millenium Development Goals zo moeilijk maakt? MDG 3 (gelijkheid tussen mannen en vrouwen) en MDG 5 (terugdringen van moedersterfte) zijn speerpunten van het beleid van Bert Koenders, maar helaas lijkt het er niet op dat een van de gestelde doelen in 2015 gehaald zal worden zolang veel vrouwen in de slaapkamer een slechte onderhandelingspositie hebben als het gaat om het gebruik van condooms. Zijn collega Minister Rouvoet van Jeugd en Gezin lijkt daar in ieder geval heel anders over te denken. In de Pers van 3 december stelde hij ‘Het komt door de grote vrijheid voor de jeugd dat veel meisjes slachtoffer zijn van seksueel geweld’.

Aha. Niet het doorbreken van opgelegde of evolutionair verklaarbare taboes, maar het inperken van vrijheden is nodig voor het bevorderen van de seksuele gezondheid.

Ik zal me de komende dagen blijven afvragen wat voor geluid de 20 centimer lange vleermuizen produceren dat niet geschikt is voor de oren van de lezers van PlosOne.

Dit is het eerste stuk op sciencepalooza van Annelies Mesman. In het dagelijks leven bestudeert ze virussen op met AMC in Amsterdam en vanaf nu zal ze ons laten meegenieten van alles wat haar zoal in de wetenschap en de maatschappij opvalt.