Ik ben dol op fruit. In de zomer is het luilekkerland voor mij, met alle overheerlijke bessen en vruchten die nu op hun best zijn. Maar het wordt moeilijk voor mij in de komende jaren.
Eenieder die het nieuws leest weet het inmiddels: het gaat slecht met onze bijen, en zonder bijen en andere bestuivers hebben wij, en met ons veel dieren, geen fruit meer.

De bijen hebben last van een schimmel. Men denkt dat ze minder weerbaar zijn voor infekties doordat ze te weinig voedsel hebben. Hetzelfde geldt trouwens ook voor andere insekten. Best tragisch. Maar waar ligt het aan?

Er zijn meedere argumenten opgekomen, en ik zal hier een paar benoemen.
De opwarming van de aarde zorgt ervoor dat bepaalde plantensoorten verdwijnen, en hun nectar is een belangrijk voedselbron voor bijen en hommels. De verzuring van de bodem door decennialange overbemesting draagt alleen maar bij aan het verdwijnen van een aantal planten. Hetzelfde geldt voor de verstedeling: De natuurgebieden worden teruggedrongen en zijn door bebouwing steeds minder samenhangend.

Niet alleen jij en ik, de vogels en andere lekkerbekjes zullen de impact van veel minder bestuiving merken. Ook sommige planten zullen leiden onder het gebrek van bestuiving omdat die voor hun voortplanting noodzakelijk is.

Wat kunnen wij eraan doen?

Veel meer dan we denken, zoals altijd. We kunnen ons voor de bijen en hommels op twee manieren inzetten: door gebruik te maken van ons demokratisch stelsel (de politiek is immers zeer gevoelig voor de mening van het volk), en door onze tuinen en balkons te beplanten met het juiste gewas.

Allereerst de politiek.

Help stadsbesturen meedenken in hun plenning van de openbare ruimte. Het lijkt of sommige bestuursleden alsmaar nieuwe bedrijfsterreinen willen opzetten. Het liefst op de velden net buiten de stad waar juist de bloemen te vinden zijn die voor onze bijen en hommels zo van belang zijn. Waarom niet eens oude, lelijke en leegstaande bedrijfspanden slopen die veel dichter bij het centrum staan en daar de nieuwe gebouwen neerzetten, in plaats van de steden en dorpen steeds meer uit te breiden? Zou ecologisch en esthetisch veel zinvoller zijn.

We kunnen ons ervoor sterk maken dat onze natuurgebieden niet nog versnipperder raken. Ondersteun  de organisaties die zich hiervoor inzetten. Er zijn meerdere lokale en landelijke organisaties die deze taak op zich genomen hebben ook al zou het waken op goede indeling van openbare ruimte de functie van de overheid moeten zijn. De organisaties doen dit ondertussen uitstekend.

En dan je tuin of balkon.

Waarom niet zelf de bijen en hommels (en andere mooie beesten) helpen om door deze barre tijden heen te komen? Het is nu in de mode om in tuinen zo veel mogelijk stenen platen neer te leggen en zo min mogelijk grond te laten zien – help deze trend te keren! Haal eens wat stenen uit je tuin en zet prachtige planten neer. Dit heeft meteen meerdere effecten: de bijen en hommels hebben meer te eten, jij hebt een mooiere uitzicht, en door de verhoging van groen en de vermindering van verstening wordt minder warmte vastgehouden- dus je doet ook nog iets tegen opwarming van de aarde!
Er zijn zulke prachtige planten die je kunt neerzetten. Deze lijst helpt je om iets moois uit te zoeken. En als je de planten zo kombineert dat er in iedere jaargetij iets bloeit heb je iets voor het oog, en help je tevens de bijen nog beter om door het hele jaar heen te komen. En het hoeft niet gecompliceert: er zijn ook kant en klare bloemenmengsels te koop (zie links op deze lijst) die speciaal voor bijen en vlinders zijn.

Ook de balkonbezitters kunnen hun steentje bijdragen. Ook wij- want daar hoor ik ook bij- kunnen planten neerzetten waar zich de bijen, de hommels, en de vlinders aan kunnen laven. Het verbaast me altijd hoe ze mijn plantjes op vier hoog midden in de stad weten te vinden.

Wie er meer over het beplanten van zijn tuin wil weten: Arie koster heeft een standaardwerk over tuinplanten uitgegeven. Hij heeft ook een website, de bijenhelpdesk, waar je veel tips kunt vinden.

Dus aan allen: help mee, in het klein en in het groot. Al is het maar omdat we nog langer fruit willen kunnen eten, als je een goede reden nodig hebt om mee te doen.