Zo, ik weet niet of u het doorheeft maar we zitten al een week op WHO Pandemic Alert level 5 i.v.m. de Mexicaanse Griep. Voor de influenzavaccin-ontwikkelaars zijn het op zijn ZACHTST gezegd interessante tijden. Spannend maar tegelijkertijd ook zorgwekkend. Jaren lang dachten ‘we’ (de hele wereld) dat de kans het hoogst was dat de volgende pandemie door de H5N1-vogelgriep zou worden veroorzaakt. Vooral in zuidoost Azië springt deze versie al meer dan 10 jaar van vogel naar mensen met een paar honderd doden in vooral Indonesië tot gevolg. Nu blijkt er toch een nieuwe H1N1 variant te zijn overgesprongen (en ook weer terug).

De H5N1 epidemie heeft er wel voor gezorgd dat er in wetenschappelijk influenza-land de laatste jaren heel veel is onderzocht, gemodelleerd en ontwikkeld i.v.m. met een mogelijke pandemie. Hoe ziet het virus eruit? Wat doet het wel, wat doet het niet? Kunnen we vaccins maken en moeten we die vaccins misschien al produceren en opslaan terwijl we niet (eens) weten wat de griepstam zal zijn? Kunnen we een uitbraak indammen, zo ja, hoe dan?

Alle vragen zijn gesteld, alle draaiboeken zijn geschreven. In ieder geval in Nederland, UK en nog wat Europese landen die redelijk goed voorbereid waren. Maar ook bij de WHO wordt er keihard gewerkt. Binnen een week werden door o.a. goed en snel (lab) werk de cijfers uit Mexico gecorrigeerd en zakte het officiële dodental met 85%. Maar toch zie je dat er zich twee kampen vormen: Het kamp dat waarvan de leden hun wenkbrauwen fronsen en zeggen dat deze uitbraak een serieus probleem is dat nog NIET heeft laten zien dat het allemaal mee zal vallen. En het kamp dat zegt dat we allemaal met open ogen in een grote media-hype zijn gelopen. Voor beide is een historisch punt te maken:

Het eerste punt: in het eerste jaar van de 1918 pandemie stierven er slechts een paar honderd mensen aan de Spaanse griep. Het jaar erop honderd duizenden. Dit is ook de reden waarom juist de H5N1 variant zoveel aandacht kreeg de laatste jaren met zijn tientallen patiënten. Een pandemie begint langzaam maar komt in golven en kan groeien. Daarbij leeft griep in seizoenen. In het noordelijke halfrond is dat okt-apr, in het zuidelijke halfrond apr-okt. Het is nu eigenlijk te droog en te warm voor Influenza in Europa. Maar over een paar maanden is dat weer over en kan een nieuwe golf zich vormen. Het ‘down-playen’ van de situatie en afwachten is een strategie die niet door de geschiedenis wordt onderschreven.

Het andere punt: in 1976 werd er een Amerikaanse soldaat ziek in kamp Fort-Dix in New Jersey. Hij bleek een nieuwe variant van varkens-griep te hebben. Een briefje van het ministerie naar President Ford was genoeg om paniek te veroorzaken in het kabinet en enkele dagen later werden er 200 miljoen doses vaccin besteld vanuit de overheid. Het werd één groot drama: Om een lang verhaal kort te maken: 48 miljoen vaccins gezet, 0% effectiviteit en 25 doden door bijwerkingen. De enige die aan de varkens-griep was overleden…. was de soldaat uit Fort-Dix. Een snelle en overhaaste vaccinatie campagne is een strategie die ook niet door de geschiedenis wordt onderschreven

Dus…Timing is key. Het is zaak nu heel snel het virus te karakteriseren: hoe ziet het eruit en welke immuniteit kunnen we er tegen opwekken. Verder moeten de mortaliteit en morbiditeit cijfers goed helder gekregen worden. Dan kunnen we een goede inschatting maken of een vaccin noodzakelijk is want als het ernstig wordt, is een vaccin het enige wat effectief zal werken.  Maar time is running out. Over 5 maanden begint ons (nieuwe) griep seizoen en H1N1 mag niet gaan surfen.

Laatste WHO berichten hier. Wiki houdt ook alles hier bij.

Wordt vervolgd.