Mosselen zijn een stuk slimmer dan je wellicht zou denken. In de zee liggen ze niet zomaar een beetje te liggen, maar ze schatten heel goed in waar ze het minste kans maken om te worden weggeslagen door golven en waar ze toch genoeg voedsel krijgen. Dit blijkt uit een recente studie van een oud collega van mij, gepubliceerd in Science.
Simpele mechanismen bij individuele mosselen resulteren in de mooie gestreepte patronen, die vanuit de lucht zichtbaar zijn in een mosselbank (zie foto). Mosselen liggen graag bij andere mosselen, als bescherming tegen golven en stroming, maar ze liggen ook niet graag met te veel mosselen op een kluitje, omdat er dan te weinig voedsel is. Het aantal mosselen waarmee ze in een groepje liggen is dus niet zomaar willekeurig maar is een nauwkeurig beredeneerd optimum aantal. Niet te weinig, want dan spoel je weg, en niet te veel want dan is er niet genoeg voedsel. Mosselen sturen dit actief door te bewegen. Als ze alleen liggen gaan ze veel bewegen, op zoek naar andere mosselen. Liggen ze met te veel mosselen op een kluitje dan gaan ze ook weer veel bewegen, op zoek naar een plek met meer voedsel in de aanbieding. Dit simpele mechanisme is de oorzaak van regelmatige patronen in een mosselbank. Alle mosselen zullen immers groepen van dezelfde, optimale, grootte vormen.
.
.
.
.
.
24.11.2008
10:17
Jonge mosselen, ook wel mosselbroed of zaad genoemd, bevindt zich in de waterkolom en beweegt dus met stroming. Deze minimosselen laten zich zinken en dan kunnen ze zich nog over kleine afstanden verplaatsen met behulp van hun voet. Verder beschikken ze over byssusdraden (zoiets als het spinrag van een spin). Dit zijn draden van een eiwitachtige substantie en daarmee kunnen ze zich vast hechten aan harde oppervlakken of andere mosselen. Als de condities niet goed zijn dan kunnen ze deze draden weer loslaten. Verder werpt de mossel deze draden, volgens mij, ook uit in zijn omgeving, als een soort ankertje, om substraat te zoeken en als ‘ie dan iets hards tegen komt dan beweegt hij daar naar toe. Hoe ouder mosselen worden hoe minder mobiel ze trouwens zijn. Ze verliezen dus de mogelijkheid om te bewegen. De proeven zijn daarom ook gedaan met jonge mosselen, van ongeveer een jaar oud.
24.11.2008
07:28
Heel knap van die mosselen dat ze op de één of andere manier (is daar wat van bekend?) kunnen bepalen of ze al dan niet bij elkaar liggen of juist op een hoop.
Wij mensen kunnen vanuit zo’n mooie overzichtsfoto het makkelijk bepalen. Als wij met onze zintuigen dat vanuit mossel perspectief zouden moeten kwam er niets van terecht.
De mosselen die ik ken liggen trouwens altijd op één hoop ;).
24.11.2008
06:06
Hoe bewegen mosselen eigenlijk? En kunnen ze snel bewegen of ligt dat meer aan de stroming of iets dergelijks?